IBO - Internationale Bouworde Korneuburg, Vrbovec, Panciu, Macchiagodena, Sobeslav
Project Internationale Bouworde
We hebben met een groep van 12 vrijwilligers (3 Nederlanders, 3 Fransen, 2 Oostenrijkers, 2 Italianen, 1 Duitse en 1 Spaanse) huisjes opgeknapt. De mensen in het zigeunerdorpje waar we gewerkt hebben leven echt zoals in de middeleeuwen. In huisjes van klei, paardenkarren en buiten koken op een vuurtje. Daartussen natuurlijk wel dingen van nu zoals een TV met slechte ontvangst. Elektriciteit tappen ze af van een mast met twee draadjes die door het hele dorpje hangen. Gewoon aanelkaar geknoopt. Voor lange mensen zoals ik bukken, anders sta je onder stroom. Een keer brak een kabel en was er een hoop rook en vuur. "No probleme", schijnt vaker voor te komen. Je knoopt de draadjes weer vast en alles doet het weer.
Nu weet ik hoe je beton maakt. Gewoon buiten op straat. Je rijdt met een paardenkar naar een soort woestijn om zand te halen. Daarvan maak je een soort cirkel en dan gooi je er cement bij. Daarna wat emmers water en dan schep je langzaam ( ! ) het zand door het water. Zorg ervoor dat je de schep waar je mee bezig bent stevig in handen houdt en dat je het zelf doet, want zodra een van de bewoners van het dorpje de kans krijgt begint hij zelf te scheppen, maakt de cirkel kapot waardoor al het water wegloopt. Dan kun je weer opnieuw beginnen.
Nederland loopt erg achter op het gebied van afvalverwerking. Vanaf nu geen gedoe meer met het scheiden van afval. Je gooit gewoon alles op straat. Batterijen, kleren, plastic en glas. Oh en als het glas van je huisje breekt waardoor je hele tuin vol glas ligt laat je dat ook gewoon liggen. Natuurlijk lopen er kinderen op blote voeten rond. Maar dat maakt toch niet uit? Toch?
We sliepen in het huisje van een Roemeense familie. Opelkaargepakt, op heel erg harde bedden hebben we daar 3 weken gebivakkeerd, tussen de muggen en de vlooien. Om eten te kopen ging elke dag iemand anders uit onze groep met de mevrouw van het huisje. Koken voor een groep van 12 mensen is een vooral een kwestie van tellen. Je koopt bijvoorbeeld 24 tomaten, 12 paprika's, 6 uien en 6 kilo aardappelen. Het valt daarom direct op dat, als je terug bent van het winkelen, de spullen in de keuken hebt gelegd en een uurtje later aan het eten wilt beginnen, de helft van je spullen weg is. Die had de mevrouw zelf gebruikt. Opnieuw naar de markt dus maar weer.
Als je van goedkoop winkelen houdt moet je naar Roemenie. Je bent er miljonair voordat je het weet (1 miljoen Lei = 28 euro) IJsjes koop je voor 3000 lei ( € 0,12), een mooie witte blouse voor 10.000 lei ( € 0,40) en een 2-literfles Cola voor € 0,90. Wel altijd goed tellen hoeveel geld je geeft want je krijgt maar de helft van je wisselgeld terug. De rest pas nadat je op papier hebt voorgerekend dat je meer terug moet krijgen.
En dan het hoofdstuk douche en toilet. Een kort hoofdstuk: beide zijn er niet. De WC is een hokje met wat planken boven een gat in de grond. De douche een tuinslang aan een kraan in de tuin (met koud water). Maar doordat er de helft van de dag geen water uit de kraan komt werkt dat vaak niet. We hebben emmers gekocht en die 's morgens gevuld met water. Wel jammer dat de buurvrouw die 's middags bleek te hebben gebruikt. Onze andere emmer met water was door een Roemeen bij wijze van watergevecht leeggegooid :-(
Verder het verkeer.... Wil je eens meemaken hoe het is om in een taxi te zitten die gaat inhalen met tegenliggers en uiteindelijk tussen 2 vrachtauto's doorstuurt? Of hoe het is om met 110 km/uur te rijden waar je vanwege wegwerkzaamheden maar 40 mag? LEVENSGEVAARLIJK.
Ook erg vervelend: stenengooiende kinderen. Als je lekker in een park ligt bijvoorbeeld. Opstaan en in het Nederlands schreeuwen "En nou oprotten, eikels!" helpt wel. Vervelender zijn de kinderen van het dorpje die met kleiballen gooien als je hún huisje aan het repareren bent. Na 3x zeggen dat ze moesten stoppen was ik het echt zat en ben weggegaan. Naar een ander huisje waar de kinderen wel leuk waren.
Maar er zijn natuurlijk ook leuke dingen. Dat de kinderen in het dorp je bessen en vruchten geven als je aan het werk bent. Of een handdoek gaan halen als ze zien dat je druipt van het zweet.
Sobeslav is een klein plaatsje in het zuiden van Tsjechië, tussen de plaatsen Tabor en Ceské Budejovice. Aan de rand van het dorp ligt het centrum Rolnicka. Dit centrum verzorgt de opvang van ca 40 lichamelijk en geestelijk gehandicapten.
Hulp wordt geboden op de volgende gebieden: educatie, rehabilitatie, logopedie, werk, therapie (zoals fysiotherapie en muziektherapie), gesprekken met pedagogen en psychologen
Rolnicka begon in 1994 met deze activiteiten. 's Morgens wordt aandacht besteed aan lessen, rehabilitatie en therapie. Het middagprogramma is afgestemd op de individuele cliënten. Volwassen cliënten werken in 'workshops' aan het maken van kaarsen, glas in lood, rieten manden, keramiek of het bewerken van hout en textiel. Producten worden aan geïnteresseerden verkocht.
Samen met 10 vrijwilligers uit Nederland, Belgie en Oostenijk heb ik deze zomer huizen opgeknapt in een klein dorpje in zuid Italie. Het dorpje Macchiagodena (met de klemtoon op 'go') is gebouwd rond 1500 en heeft ca 900 inwoners. In de jaren '50 zijn veel inwoners vertrokken omdat er op het platteland geen werk meer was. De huizen zijn aan de kerk geschonken.
De priester van Macchiogodena, Don Francesco Romano ('Don Franco') heeft in 1995 het idee uitgewerkt om de huizen te gaan restaureren. Er wordt sinds die tijd aan gewerkt en de eerste resultaten van gerestaureerde huizen zijn te zien. Maar het zal nog minstens 25 jaar duren voordat alles klaar is.
De werkzaamheden bestonden uit het afbreken van een oud dak. De dakpannen die nog goed waren, moesten bewaard blijven, de kapotte konden weg. Ook de houten balken van het dak moesten weg. Van deze balken was door de houtworm overigens niet veel over.
De straatjes in het dorpje zijn te klein om alle materialen voor de deur te bezorgen. De vrachtauto met zand, cement, stenen en staal bezorgt alle materialen buiten het centrum. Aan ons de opdracht om alles met kruiwagens op te gaan halen. Met temperaturen van ca 35 graden en midden in de zon is dat niet lang vol te houden. We hadden er een handige oplossing voor bedacht: met z'n zessen gingen we de spullen halen. Met drie kruiwagens -in het Italiaans carriola- gingen we rijden en als we terug waren wisselden we met de andere drie mensen. Dat werkte uitstekend... totdat Don Franco langs kwam. Hij raakte volledig over zijn toeren dat er een paar mensen aan het uitrusten waren en begon alles te reorganiseren. Twee mensen konden gelijk wat anders gaan doen. Voor de overige vier had hij het volgende bedacht: er moesten zes kruiwagens komen. Eentje schept steeds de kruiwagens vol. De andere drie kunnen dan gaan rijden en als ze terug komen staan de nieuwe wagens al weer klaar. Heel handig, maar dat werkt dus niet.
Als er meisjes met een kruiwagen met een zak cement liepen (50 KG) greep hij ook in. Er konden minstens twee zakken cement in een kruiwagen. Voor de meisjes was dat wel wat zwaar dus moesten de jongens het maar doen. Ik vind alles best maar 100 KG cement in een kruiwagen gaat mij ook wat te ver. Na een korte toneelvoorstelling 'Arne stort in met 100 KG cement in zijn kruiwagen' begreep hij dat ook.
De winkeliers in het dorpje waren zeer vriendelijk voor ons. Als je met een Nederlandse euromunt betaalde werd die eens goed bekeken en werd het bedrag dat je moest betalen omlaag afgerond. Als we twee perziken wilden kopen hoefden we die niet te betalen, ook niet als we op dat moment niets anders kochten in de winkel. Ook in de bars was iedereen erg vriendelijk. De prijzen zijn er erg laag, een groot glas Vino Bianco kost 70 cent, een halve liter bier eur 1.30. Ook telefoneren was goedkoop. De telefooncel op straat werkte alleen nog met lires of telefoonkaarten, maar in de bar kon je ook bellen. Achteraf afrekenen, de prijs naar Nederland ca 50 cent per minuut.
De laatste avond had Don Franco, op ons verzoek, een speciale mis georganiseerd in de kerk. Veel Italiaans en af en toe werden stukjes vertaald. In de mis bedankte Don Franco alle vrijwilligers voor de hulp.
xelca